3 maja 2019

Chemioterapia - odżywianie, witaminy, zioła



Dieta w okresie chemioterapii powinna spełniać kilka ważnych funkcji:
  • nie dopuszczać do niedożywienia
  • uaktywnić odporność
  • poprawić przemianę materii
  • chronić narządy wewnętrzne narażone na uszkodzenia na skutek chemio i radioterapii

W przypadku wyniszczenia organizmu posiłki powinny być bardziej energetyczne. Dobór produktów i potraw zależeć będzie nie tylko od upodobań chorego, lecz także od jego samopoczucia i objawów choroby. Trzeba wiedzieć, że podczas chemioterapii i radioterapii zmienia się odczuwanie smaków i zapachów. Chory nie odróżnia w pełni smaku kwaśnego, słodkiego, słonego. Potrawy wydają mu się mydłe, bez smaku, a nawet mogą być odczuwane jako gorzkie. Dlatego należy kierować się upodobaniami chorego (które potrawy są dla niego smaczne i na które ma ochotę). Zaleca się większym stopniu stosować przyprawy ziołowe.

Niekiedy zapach pożywieniu może powodować nudności lub wymioty. Wtedy należy podawać potrawy chłodne, wystudzone. U niektórych chorych pojawia się wstręt do mięsa, słodyczy, produktów mącznych. Wówczas należy je zastąpić innymi potrawami, które zapewniają organizmowi potrzebne składniki odżywcze.

Podczas chemioterapii może wystąpić nietolerancja:
  • mleka (z powodu zniszczenia błony śluzowej jelit i niedoboru laktazy)
  • potraw ze śmietaną
  • soków owocowych - zwłaszcza jabłkowego i z winogron
  • słodkich ciast, deserów
  • alkoholu

Konieczna jest dokładna obserwacja, które pokarmy są przyczyną biegunki i na pewien okres wykluczyć je z diety chorego. W okresie, kiedy występuje biegunka, należy zastosować dietę:
  • bezmleczną
  • bezglutenową
  • niskobłonnikową

Nie należy podawać choremu tłustych potraw oraz bardzo zimnych lub gorących napojów, wywarów mięsnych, ostrych przypraw i używek. Zaleca się potrawy z ryżu i z dodatkiem mąki ziemniaczanej. Można też pić herbatę, napar z czarnych jagód i płyny osłaniające ściany przewodu pokarmowego na przykład napar z rumianku lub mięty. Potrawy powinno się gotować, a nie smażyć.

W trakcie chemioterapii należy pamiętać o burakach, które wzmagają wytwarzanie czerwonych krwinek, a także o produktach bogatych w żelazo na przykład wątróbka i szpinak.

Wskazane jest, aby porcje były małe, za to ilość posiłków większe - czyli jeść mniej, lecz częściej. Po jedzeniu wskazany jest odpoczynek. Pomiędzy posiłkami chory może i powinien jeść przekąski, kiedy tylko ma na to ochotę.



ODŻYWIANIE
(zalecane)

WARZYWA
awokado, bataty, boćwina, brokuły, brukselka, cebula, ciemnozielone liściaste warzywa, czosnek, grzyby shitake, jarmuż, kalafior, kapusta, kapusta chińska, kapusta pastewna, karczochy, kiełki, koper włoski, papryka, pory, rukola, szparagi, szpinak, kabaczki, rzepa, kukurydza, ogórki, pomidory, rabarbar, wodorosty np. spirulina
OWOCE
borówki amerykańskie, cytryny, limonki, granaty, jabłka, jeżyny, maliny, czereśnie, grejpfrut, morele, truskawki, żurawina, arbuzy, banany
ZBOŻA
komosa ryżowa, brązowy ryż, kasza jęczmienna, gryka, owies, żyto
STRĄCZKOWE
ciecierzyca, czarna fasola, soczewica, fasolka szparagowa
MLEKO, JAJA
jaja, mleko migdalowe, jogurt kozi, mleko kozie
PRZECHY, NASIONA, OLEJE
migdały, nasiona chia, nerkowce, olej kokosowy, oliwa, orzechy włoskie, pestki dyni, siemię lniane, sezam
PRZYPRAWY, ZIOŁA
czarny pieprz, czosnek, szałwia, tymianke, gorczyca, bazylia, cynamon, imbir, mięta pieprzowa, kmin rzymski, koper włoski, kolendra, oregano, pieprz cayenne, pietruszka, rozmaryn
OWOCE MORZA, RYBY
halibut, dorsz, krewetki, łosoś, tuńczyk, sardynki, przegrzebki
NATURALNE SŁODZIKI
melasa trzcinowa

Nie powinno się spożywać posiłków tuż przed chemioterapią lub radioterapia

Chorych niedożywionych, wyniszczonych, z brakiem łaknienia czasami karmi się przez zgłębnik gotowymi dietami przemysłowymi (zleconymi przez lekarza).

Przyczyną braku apetytu oprócz radio i chemioterapii jest zaburzona czynność podwzgórza oraz związki peptydowe wytwarzane przez guzy. 


FITOTERAPIA


W komórkach nowotworowych występuje podwyższony poziom białka NF kappa B. Dodaje on “wigoru” i lepszej żywotności komórkom nowotworowym. Zahamuje go:


 ZIOŁA, KTÓRE WSPOMOGĄJĄ USUWANIE Z ORGANIZMU PROMIENIOWANIA

  • rozmaryn
  • żeń-szeń
  • miłorząb japoński
  • mniszek lekarski

DODATKOWE PREPARATY

  • B-kompleks + dodatkowa dawka biotyny i niacyny
  • koenzym Q10
  • cynk, selen
  • Spirulina platensis
  • witamina C, D, E
  • pankreatyna
  • GANOTERAPIA



"Dietetyka" H. Ciborowska, "Dieta podczas chemioterapii" M. Herbert
Autor: