18 lipca 2020

Nietolerancja histaminy - dieta antyhistaminowa


Histamina jest aminą biogenną wytwarzaną w ludzkim organizmie i pełni różne funkcje, np.: pobudza wydzielanie soku żołądkowego, wpływa na rytm snu i czuwania, może wywołać chorobę morską, jest gwałtownie uwalniana w czasie rekcji alergicznej. Występuje też w żywności.

Nadmiar histaminy w organizmie zawsze jest niepożądany, bo ma to swoje negatywne konsekwencje, np.: migrena, zatkany nos, objawy astmy, zaburzenia rytmu serca, pokrzywka, świąd skóry, niskie ciśnienie tętnicze krwi, wstrząs anafilaktyczny, dolegliwości żołądkowo-jelitowe.

W normalnych warunkach fizjologicznych nadmiar histaminy jest rozkładany przez enzym DAO. Jeśli jest problem z nadmiarem histaminy tzn, że należy określić przyczynę niedoboru enzymu DAO (niedobór wrodzony / przemijający (spowodowany np. chorobą jelit) / egzogenny (spowodowany np. lekiem lub żywnością hamującą DAO).

nietolerancja histaminy to nadmiar histaminy w organizmie spowodowany niedoborem enzymu DAO lub dysproporcją między histaminą a DAO

Rozpoznanie nietolerancji histaminy zaczynamy od diagnostyki:
  • ogólne badanie moczu
  • enzymy wątrobowe
  • morfologię z rozmazem ręcznym
  • enzym DAO, histamina (po 2 tyg. diety z ograniczeniem histaminy badania należy powtórzyć!)
  • nietolerancji histaminy towarzyszy niedobór witaminy B6 (w niektórych laboratoriach można ją zbadać)
Trzeba też uwzględnić ewentualne objawy ze strony jelit i żołądka (być może pomocne będzie badanie mikrobioty jelitowej) oraz należy wziąć pod uwagę, że "w parze" z nietolerancją histaminy może iść nietolerancja laktozy i/lub fruktozy. 

Warto również prowadzić dzienniczek żywieniowy uwzględniając dolegliwości jakie towarzyszą w ciągu dnia ponieważ łatwiej wtedy "wyłapać" problem z histaminą (połączenie pewnych posiłków i objawów jest charakterystyczne dla nietolerancji tej substancji).

                              wybrane produkty, których należy unikać na diecie bezhistaminowej                            
  • pomidory
  • produkty fermentowane np. kiszona kapusta
  • drożdże, ekstrakt drożdżowy
  • octy (dozwolonym zamiennikiem jest ocet spirytusowy)
  • pszenica
  • kakao (dozwolonym zamiennikiem jest karob) - kakao nie zawiera histaminy, ale inne aminy biogenne, które mogą być problematyczne ponieważ są podobne do histaminy
  • cytrusy
  • alkohol
  • podsuszane wędliny np. salami
  • wieprzowina
  • sery długo dojrzewające np. camembert
  • konserwy w puszce
  • dodatki spożywcze (barwniki, słodziki, wzmacniacze smaku itd.) - lista tych substancji do bezwzględnego unikania jest długa, dlatego najlepiej czytać etykiety i wybierać produkty z jak najmniejszą ilością dodatków
  • zioła np.: jasnota biała, pokrzywa, tasznik pospolity 
Problematyczne są też niektóre leki np. przeciwbólowe, przeciwreumatyczne, przeciwkaszlowe, nasenne, antybiotyki. Tak naprawdę 90% substancji czynnych, które są w lekach hamują działanie enzymu DAO lub uwalniają dodatkowe porcje histaminy. Dobra wiadomość jest taka, że dysponujemy zamiennikami.

Należy szczególnie uważać przy badaniach wykonywanych z tzw kontrastem. Przed badaniem należy oznajmić lekarzowi problem z histaminą ponieważ taka sytuacja wymaga podania leku przeciwhistaminowego przed podaniem środka cieniującego!

Histaminę uwalnia również stresowa sytuacja, wysiłek fizyczny, choroby jelit czy wszelkie zakażenia infekcyjne.

                                                             informacje dotyczące posiłków                                                             

- gotować zawsze "na świeżo" (nie kupujemy dań gotowych)
- produkty wyjmować z lodówki chwilę przed zjedzeniem lub gotowaniem (w temperaturze pokojowej rośnie poziom histaminy w produkcie)
- nie kupować produktów z krótkim terminem przydatności do spożycia
- wszelkie marynaty przygotowywać samodzielnie ponieważ gotowe (w większości) mają w składzie drożdże
- z napojów najlepiej wybierać wodę
- nie podgrzewać resztek obiadowych (najlepiej gotować "na bieżąco")

dieta bezhistaminowa powinna wykluczać również inne aminy biogenne (np. tyraminę, kadawerynę, putrescynę, fenyloetyloaminę) ponieważ są one podobne do histaminy