Dominacja estrogenu - przyczyny, objawy, dieta

• Starzenie się organizmu wiąże się z utratą progesteronu u kobiet i testosteronu u mężczyzn (patrz cykl postów "dla panów"). Kiedy te kluczowe hormony są wyczerpane, powoduje to stan dominacji estrogenu.

• Jednak obecny styl życia (przewlekły stres) i zanieczyszczenia środowiska spowodowały, że równowaga hormonalna przesuwa się w kierunku dominacji estrogenów, już niemal w każdej grupie wiekowej (co jest przyczyną wielu problemów zdrowotnych). Estrogen jest hormonem ważnym dla rozwoju seksualnego i reprodukcyjnego, głównie u kobiet, chociaż mężczyźni wytwarzają go w mniejszych ilościach. Jest również powszechnie określany jako główny żeński hormon płciowy wraz z progesteronem. Określenie "estrogen" odnosi się do wszystkich hormonów w tej grupie, którymi są estron, estradiol i estriol. Wyprodukowane z cholesterolu głównie przez kobiece jajniki każdego miesiąca, estrogen krąży we krwi, łatwo przechodzi do narządów i tkanek. Ostatecznie jest metabolizowany przez enzymy w wątrobie (regeneracja wątroby będzie w poście podkreślana).

3 główne typy estrogenu:

• estron (E1): główna forma estrogenu wytwarzana podczas menopauzy; produkowany głównie w wątrobie i komórkach tłuszczowych
• estradiol (E2): główny estrogen wytwarzany w jajnikach u kobiet w wieku rozrodczym; ma znaczenie m.in. dla popędu płciowego, kości, zapewnia nawilżenie skóry, ust, oczu, przewodu pokarmowego i pochwy; jest bardzo silnym stymulatorem wzrostu, a podwyższony poziom wiąże się z większym ryzykiem raka sutka, macicy lub jajnika (rak wrażliwy na estrogen)
• estriol (E3): produkowany w wątrobie, ale głównie jest "produktem" płodu i łożyska w III trymestrze ciąży; obniża "bardziej agresywny" estradiol 

• Jeśli zbadasz poziomy poszczególnych estrogenów, możesz określić swój iloraz estrogenów lub EQ = E3 / (E1 + E2). Jeśli EQ jest poniżej 1,0, ryzyko raka piersi jest wyższe. Optymalny wynik, który jest uważany za najbardziej ochronny dla tkanki piersi, to EQ większy niż 1,5. Ten iloraz może być również przydatny do określenia innych aspektów hormonalnych i ryzyka autoimmunizacji

wybrane objawy złej równowagi estrogenowej:

• endometrioza
• nieregularne miesiączki
• cellulit (to nie to samo co cellulitis)
• PMS
• zaburzenia płodności
• włókniaki i torbiele jajników
• guzki w piersiach
• guzki tarczycy
• depresja
• nadwaga
• rak piersi, prostaty, jelita grubego, szyjki macicy

czynniki, które wpływają na estrogeny:

• przetworzona żywność: nafaszerowana chemią, pestycydami, herbicydami zwiększa poziom estrogenów, mięso/nabiał z hodowli, gdzie zwierzęta były karmione paszą z hormonami
• kofeina: zwiększa wydzielanie estrogenu i prowadzi do wyczerpania kluczowych składników odżywczych, takich jak magnez, witamina C i witaminy z grupy B
• chemikalia przemysłowe: mogą pochodzić z tworzyw sztucznych, środków czystości, kosmetyków do higieny osobistej, makijażu i innych
• otyłość: komórki tłuszczowe posiadają enzym, który przekształca steroidowe hormony nadnerczy w estrogeny; im większy jest procent tkanki tłuszczowej, tym więcej estrogenów (dlatego otyłym mężczyzną "rosną piersi")
• akumulacja metali ciężkich: metale ciężkie (np rtęć, ołów i aluminium) osłabiają funkcje detoksykujące wątroby i prowadzą do podwyższenia estrogenów; regeneracja wątroby jest bardzo ważna
• cukier: gwałtowne wahania poziomu cukru we krwi prowadzą do podwyższenia insuliny i kortyzolu; czynniki te sprzyjają przewadze estrogenowej i prowadzą do niedoborów np. magnezu, witaminy C i B6, które pomagają w metabolizmie estrogenu w wątrobie
• syntetyczny estrogen (np. leki, plastiki, konserwy, odświeżacze powietrza, detergenty do prania, woda z wodociągów nie oczyszczona z estrogenów - które przedostają się do środowiska z wydalonych tabletek antykoncepcyjnych, chmiel w piwie) nie zawiera progesteronu, aby go zrównoważyć; syntetyczny estrogen jest toksyczny w organizmie i uszkadza DNA; (zregeneruj wątrobę!) osłabiona wątroba nie eliminuje nadmiaru hormonów umożliwiając powrót estrogenu do krwioobiegu w jeszcze bardziej toksycznej postaci 4-hydroksyestronu, 4-hydroksy-estradiolu, 16-hydroksyestronu i 16-alfa-hydroksy-estradiolu; te formy estrogenu dramatycznie zwiększają ryzyko raka piersi, endometriozy, torbieli jajników, dysplazji szyjki macicy, problemów z prostatą, menopauzy, andropauzy i zaburzeń tarczycy
• przewlekły stres wątroby dodatkowo powoduje problemy z trawieniem, metabolizmem i stanami zapalnymi; objawem będzie np. wysoki poziom cholesterolu, brak energii i słaba odporność

jak wyrównać gospodarkę hormonalną:

• di-indolo-metan (DIM) - ekstrakt z kiełków brokułów pomaga neutralizować reaktywne metabolity estrogenu; lub po prostu jedz brokuły :)
• zminimalizuj użycie substancji zaburzających gospodarkę hormonalną: wszelkie tworzywa sztuczne, produkty higieny osobistej, makijaże itp.; wybieraj materiały, produkty, kosmetyki naturalne i "przyjazne"; jeśli możesz, zrezygnuj z doustnych środków antykoncepcyjnych, kremów hormonalnych i leków na receptę na bazie hormonów itp.
• pij ocet jabłkowy z wodą, zielone koktajle/soki i ogólnie dużo wody - wspomagają proces detoksykacji
• korzystaj z sauny
• aktywność fizyczna: codziennie ćwiczenia o niskiej intensywności np. chodzenie, spokojna (ale długa) jazda na rowerze, taniec; kilka razy w tygodniu trening siłowy o wysokiej intensywności
• zadbaj o jelita: prawidłowa praca jelit jest niezbędna dla skutecznego procesu detoksykacji

odżywianie:

• warzywa kapustne (brokuły, kalafior, kiełki brukselki, kapusta), mięso/ryby/nabiał - z farm ekologicznych, awokado, olej kokosowy, oliwa, orzechy/nasiona, cebula, czosnek, oregano, tymianek, rozmaryn, szałwia, kurkuma, produkty sfermentowane

Są sytuacje zdrowotne, w których nie unikniemy leków z estrogenami, jednak ograniczajmy ekspozycję na estrogen z innych źródeł